Jak odnowić stary kredens babci? Kompletny przewodnik dla początkujących

• Renowacja starego kredensu wymaga odpowiedniego przygotowania powierzchni
• Potrzebujesz podstawowych narzędzi: szlifierki, papieru ściernego, szpachli i farb
• Proces obejmuje czyszczenie, szlifowanie, naprawę uszkodzeń i malowanie
• Warto zachować naturalne piękno drewna podczas renowacji
• Odnowiony kredens może być ozdobą domu przez wiele lat

Stary kredens po babci to nie tylko mebel z duszą i historią, ale też często solidna konstrukcja wykonana z litego drewna. Renowacja takiego skarbu może wydawać się wyzwaniem, jednak przy odrobinie cierpliwości i zastosowaniu odpowiednich technik, każdy może przywrócić blask staremu meblowi. Warto poświęcić czas na odnowienie kredensu, zamiast wyrzucać go na śmietnik czy zastępować nowymi meblami z płyty. Drewniane kredensy to najczęściej solidne meble dobrej jakości, które z powodzeniem mogą służyć wiele lat. Podstawą renowacji jest staranne oczyszczenie mebla, usunięcie rys i ubytków oraz nadanie mu trwałej powłoki.

Zanim przystąpisz do pracy, zastanów się, jaki efekt końcowy chcesz uzyskać. Czy zależy Ci na zachowaniu oryginalnego charakteru mebla, czy planujesz całkowitą metamorfozę? Od tego zależeć będzie wybór techniki renowacji i materiałów wykończeniowych. Drewniane meble, zwłaszcza te sprzed wielu lat, to prawdziwy skarb, nie tylko dlatego, że często są rodzinnymi pamiątkami. W Polsce panuje obecnie moda na meble z lat powojennych, więc odnawianie starego kredensu to nie tylko sposób na zaoszczędzenie pieniędzy, ale również trend wnętrzarski. Pokochaliśmy drewniane regały, stoły i komody, a za niektóre modele z PRL trzeba czasem słono zapłacić.

Proces renowacji starego kredensu wymaga dokładności i cierpliwości. Nie warto się spieszyć, ponieważ każdy etap ma znaczenie dla końcowego efektu. Pamiętaj, że stare meble często mają duszę i charakter, których nie znajdziesz w nowoczesnych produkcjach. Dlatego warto dołożyć wszelkich starań, by odnowić kredens po babci zgodnie z zasadami sztuki, zachowując jego unikalny urok przy jednoczesnym dostosowaniu do współczesnych wnętrz. W pięknym kredensie możesz trzymać porcelanę i szkło, domowe tekstylia lub sztućce. Warto też wykorzystać ten mebel, by wyeksponować kolekcję ulubionych skarbów czy pamiątek.

Najczęściej zadawane pytania o renowacji starych kredensów

• Jakie narzędzia są potrzebne do renowacji kredensu? – Podstawowy zestaw obejmuje szlifierkę oscylacyjną, papier ścierny o różnych gradacjach (120-220), szpachelkę metalową, pędzle dobrej jakości, szpachlę do drewna, odtłuszczacz oraz farby lub lakiery.
• Jak przygotować stary kredens do renowacji? – Najpierw należy go dokładnie umyć detergentem, np. płynem do mycia naczyń, a następnie odtłuścić specjalnym preparatem. Kolejnym krokiem jest szlifowanie, które usuwa starą powłokę lakieru lub farby.
• Czy trzeba szlifować cały kredens? – Jeśli farba jest w dobrym stanie i nie łuszczy się, nie musisz szlifować całego mebla. Wystarczy usunąć odpryski i ubytki. Jednak dla najlepszych rezultatów zaleca się delikatne przeszlifowanie całej powierzchni.
• Jak naprawić ubytki w drewnie? – Do uzupełnienia rys, dziur po owadach i ubytków służy szpachla do drewna. Nakładaj ją szpachelką metalową warstwami o grubości do 4 mm, a po wyschnięciu przeszlifuj papierem ściernym.
• Jak zabezpieczyć odnowiony kredens? – Po pomalowaniu lub zabejcowaniu kredensu warto zabezpieczyć powierzchnię lakierem akrylowym lub woskiem. Lakier tworzy trwałą powłokę odporną na zarysowania i plamy.

ŹRÓDŁO:

• [1]https://www.vidaron.pl/poradnik/jak-odnowic-stary-kredens-renowacja-krok-po-kroku[1]
• [2]https://interiore.pl/jak-odnowic-stary-kredens[2]
• [12]https://www.conchitahome.pl/2020/05/jak-odnowic-kredens-z-lat-50-metamorfoza-diy.html[12]

Przygotowanie do renowacji – ocena stanu kredensu i niezbędne narzędzia

Zanim przystąpisz do renowacji starego kredensu babci, kluczowe jest dokładne przeanalizowanie jego stanu technicznego. Taka wstępna ocena pozwoli ci zaplanować wszystkie etapy pracy, oszacować koszty materiałów oraz czas potrzebny na realizację projektu. Pamiętaj, że stare meble często kryją niespodzianki, które mogą wyjść na jaw dopiero podczas prac renowacyjnych. Dlatego dokładna diagnoza to podstawa sukcesu całego przedsięwzięcia.

Równie istotne jest zgromadzenie odpowiednich narzędzi i stworzenie dogodnego miejsca pracy. Przestrzeń powinna być dobrze oświetlona i wentylowana, co zapewni ci komfort podczas wielogodzinnych prac renowacyjnych. Ale od czego konkretnie zacząć i na co zwrócić szczególną uwagę?

Diagnostyka stanu kredensu przed renowacją

Rozpocznij od dokładnej inspekcji całego mebla, sprawdzając jego stabilność konstrukcyjną. Delikatnie potrząśnij kredensem, aby wykryć ewentualne luźne połączenia lub chwiejność, co może świadczyć o konieczności wzmocnienia konstrukcji. Zwróć szczególną uwagę na miejsca narażone na największe obciążenia – nogi, krawędzie, połączenia między elementami. Następnie przejdź do analizy stanu drewna, poszukując:

• Śladów po owadach (małe otwory, tunele czy trociny)
• Pęknięć, rozwarstwień i odkształceń drewna
• Uszkodzeń forniru, jeśli mebel jest fornirowany
• Plam po wodzie lub innych substancjach
• Oznak wcześniejszych napraw, które mogły zostać wykonane nieprawidłowo

Sprawdź również stan okuć, zawiasów i uchwytów. Oceń czy wymagają jedynie czyszczenia i konserwacji, czy może konieczna będzie ich wymiana. Jeśli posiadasz wilgotnościomierz do drewna, warto zbadać poziom wilgotności mebla – optymalna wartość dla mebli użytkowanych wewnątrz pomieszczeń powinna wynosić od 6% do 12%. Zbyt wilgotne drewno może się odkształcać podczas schnięcia nowych powłok, a zbyt suche będzie podatne na pękanie.

Niezbędne narzędzia do prac renowacyjnych

Renowacja kredensu wymaga odpowiedniego zestawu narzędzi. Do podstawowych narzędzi ręcznych, które powinieneś mieć pod ręką, należą:

• Młotek i wyciągacz do gwoździ – niezbędne do drobnych napraw konstrukcyjnych
• Komplet śrubokrętów (płaskie i krzyżakowe) – do demontażu zawiasów, okuć i uchwytów
• Szpachelki metalowe – do usuwania starych powłok i nakładania szpachli
• Cęgi i obcęgi – do usuwania starych gwoździ, zszywek i śrub
• Papier ścierny o różnych gradacjach (od 80 do 220) – do szlifowania powierzchni
• Pędzle dobrej jakości – do nakładania farb, bejc i lakierów

Jeśli planujesz regularnie zajmować się renowacją mebli, warto zainwestować w elektronarzędzia, które znacznie przyspieszą pracę. Szlifierka oscylacyjna to prawdziwy sprzymierzeniec renowatora – oszczędza godziny żmudnego ręcznego szlifowania, jednocześnie zapewniając równomierną powierzchnię. Przyda się również wiertarka lub wkrętarka, które ułatwią montaż i demontaż elementów kredensu. Do bardziej zaawansowanych prac możesz potrzebować także opalarki do usuwania starych warstw farby lub narzędzi precyzyjnych do detali zdobniczych.

Przygotowanie odpowiedniego miejsca pracy

Właściwe warunki pracy mają ogromny wpływ na końcowy efekt renowacji. Najlepsze parametry to temperatura 15-20°C i wilgotność powietrza na poziomie 50-80% – w takim otoczeniu materiały wykończeniowe schną prawidłowo, a drewno zachowuje stabilność. Zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura może negatywnie wpłynąć na proces suszenia farb i lakierów, prowadząc do pęknięć, zmarszczek lub matowienia powierzchni.

Zadbaj o dobre oświetlenie miejsca pracy – najlepiej z kilku źródeł, aby wyeliminować cienie, które mogłyby ukryć niedoskonałości powierzchni. Zabezpiecz podłogę folią malarską lub starymi gazetami przed plamami z farb, lakierów i rozpuszczalników. Warto również przygotować małą stację roboczą, gdzie będziesz mieć pod ręką wszystkie potrzebne narzędzia i materiały. Pamiętaj o dobrej wentylacji pomieszczenia – wiele produktów używanych podczas renowacji mebli wydziela opary, które mogą być szkodliwe przy długotrwałej ekspozycji.

Jak naprawić uszkodzenia i ubytki drewna w starym kredensie babci

Renowacja starego kredensu często wymaga zmierzenia się z różnymi uszkodzeniami drewna. Ubytki, pęknięcia czy ślady po owadach to typowe problemy, którym można zaradzić przy użyciu odpowiednich technik i materiałów. Naprawa tych niedoskonałości to kluczowy etap odnawiania mebla, który decyduje o jego finalnym wyglądzie i trwałości. Właściwe wypełnienie uszkodzeń sprawi, że odnowiony kredens babci będzie nie tylko estetyczny, ale również stabilny i funkcjonalny przez kolejne lata.

Zanim przystąpisz do naprawy uszkodzeń, dokładnie oceń ich charakter i głębokość. Różne defekty wymagają zastosowania odmiennych metod i preparatów. Drobne rysy, głębsze ubytki czy strukturalne pęknięcia – każde z nich wymaga indywidualnego podejścia. Pamiętaj, że staranne przygotowanie powierzchni przed naprawą to połowa sukcesu całego procesu renowacji starego kredensu.

Rodzaje preparatów do wypełniania ubytków w drewnie

Na rynku dostępnych jest kilka typów mas naprawczych, które skutecznie radzą sobie z ubytkami w drewnie. Najpopularniejsze z nich to szpachle akrylowe, szpachle na bazie gipsu oraz szpachle na bazie żywic epoksydowych. Różnią się one właściwościami, sposobem aplikacji i przeznaczeniem.

Szpachla akrylowa jest najczęściej wybieranym rozwiązaniem ze względu na łatwość użycia i wszechstronność. Doskonale sprawdza się przy naprawie płytkich uszkodzeń, jest elastyczna po wyschnięciu i można ją malować lub lakierować. Szpachle na bazie żywic epoksydowych są idealne do głębszych ubytków – charakteryzują się wysoką trwałością i odpornością na warunki atmosferyczne.

Ciekawą alternatywą dla gotowych szpachli jest tradycyjna metoda szpachlowania pyłem drzewnym. Polega ona na zmieszaniu pyłu powstałego podczas szlifowania (najlepiej z tego samego gatunku drewna) z klejem stolarskim. Ta technika daje bardzo naturalne wykończenie, idealnie dopasowane kolorystycznie do naprawianego mebla.

Proces wypełniania ubytków krok po kroku

Naprawa uszkodzeń w drewnie to proces wymagający precyzji i cierpliwości. Oto jak zrobić to prawidłowo:

• Dokładnie oczyść powierzchnię z kurzu i brudu oraz usuń luźne fragmenty drewna
• Przeszlifuj krawędzie ubytku, aby stworzyć lepszą powierzchnię do przyczepności szpachli
• Odpyl szlifowane miejsce przy pomocy czystej ściereczki lub odkurzacza
• Nałóż wybraną szpachlę szpachelką metalową, wypełniając ubytek warstwami o grubości do 4 mm
• Przy większych ubytkach nakładaj kolejne warstwy po wyschnięciu poprzedniej
• Po całkowitym wyschnięciu (zwykle 2-3 godziny) przeszlifuj powierzchnię papierem ściernym

Ważne jest, aby szpachlę nakładać z lekkim naddatkiem, ponieważ po wyschnięciu może ona nieznacznie się skurczyć. Jeśli naprawiasz ubytek w widocznym miejscu, możesz dodać do szpachli pigment, aby lepiej dopasować ją do koloru drewna. Podczas szlifowania zaszpachlowanego miejsca zacznij od papieru o niższej gradacji (np. 120), a następnie użyj drobniejszego (180-220) dla uzyskania gładkiej powierzchni.

Wykończenie i pielęgnacja naprawionych miejsc

Po naprawie ubytków i dokładnym wyszlifowaniu powierzchni, kolejnym krokiem jest właściwe wykończenie. Naprawione miejsca powinny być zabezpieczone tak samo jak reszta mebla – czy to przez bejcowanie, malowanie czy lakierowanie. Dzięki temu uzyskasz jednolity wygląd całego kredensu.

Przed nałożeniem warstwy wykończeniowej sprawdź, czy kolor naprawionych miejsc jest zbliżony do reszty powierzchni. Jeśli zauważysz różnice kolorystyczne, możesz je skorygować przy pomocy bejcy lub barwnika do drewna. W przypadku głębokich ubytków, które wymagały kilku warstw szpachli, warto zwrócić szczególną uwagę na dokładne wyszlifowanie krawędzi, aby przejścia między oryginalną powierzchnią a naprawioną były płynne i niewidoczne.

Pamiętaj, że jakość naprawy uszkodzeń drewna ma kluczowe znaczenie dla końcowego efektu renowacji starego kredensu babci. Dobrze wykonane wypełnienia ubytków nie tylko poprawią estetykę mebla, ale także przywrócą mu funkcjonalność i przedłużą jego żywotność na kolejne lata.

Techniki malowania i wykończenia kredensu – farby kredowe, bejce i lakiery

Wybór odpowiedniej techniki wykończenia odnawianego kredensu babci to decyzja, która zadecyduje o jego finalnym wyglądzie i trwałości. Farby kredowe, bejce i lakiery oferują odmienne efekty wizualne oraz różny poziom ochrony powierzchni. Każda z tych metod ma swoje zalety i wady, dlatego warto poznać ich właściwości, zanim podejmiemy ostateczną decyzję.

Zastanawiając się nad wykończeniem starego kredensu, przemyśl najpierw, czy zależy Ci na zachowaniu naturalnego wyglądu drewna, czy może wolisz całkowitą metamorfozę mebla. Weź również pod uwagę, gdzie kredens będzie stał – czy to kuchnia narażona na wilgoć, czy sypialnia o stabilnych warunkach? Odpowiedzi na te pytania pomogą Ci dobrać najlepszą technikę wykończeniową.

Farby kredowe – szybka metamorfoza bez szlifowania

Farby kredowe stały się prawdziwym hitem w renowacji starych mebli ze względu na ich niezwykłą wszechstronność. Charakteryzują się matowym wykończeniem i doskonałą przyczepnością do różnych powierzchni, dzięki czemu można je nakładać bezpośrednio na stare powłoki bez konieczności głębokiego szlifowania. Największą zaletą farb kredowych jest możliwość uzyskania efektownych przecierek i postarzania, które idealnie pasują do stylu vintage czy prowansalskiego.

Aby pomalować kredens babci farbą kredową:

• Dokładnie oczyść powierzchnię z brudu i tłuszczu
• Lekko zmatowij powierzchnię papierem ściernym (180-220)
• Nałóż farbę pędzlem lub wałkiem zgodnie z kierunkiem słojów
• Po wyschnięciu (około 2-4 godziny) nałóż drugą warstwę
• Opcjonalnie utwórz efekt postarzenia, przecierając wybrane miejsca papierem ściernym

Po malowaniu farbą kredową konieczne jest zabezpieczenie powierzchni. Najczęściej używa się do tego wosków bezbarwnych, najlepiej na bazie naturalnego wosku pszczelego, który dodatkowo pogłębia kolor i nadaje aksamitny połysk. Wosk nakłada się miękką szmatką, a następnie poleruje po krótkim przeschnięciu.

Bejcowanie – podkreślenie naturalnego piękna drewna

Bejcowanie to technika, która pozwala zmienić kolor drewna przy jednoczesnym zachowaniu widocznego rysunku słojów. Jest idealnym wyborem, gdy kredens babci wykonany jest z pięknego, szlachetnego gatunku drewna, a Ty chcesz zachować jego naturalny charakter. Proces bejcowania polega na nasycaniu drewna zawiesiną lub roztworem barwnika, który wnika głęboko w strukturę materiału, nadając mu trwały kolor.

W przeciwieństwie do farb, bejca nie tworzy warstwy na powierzchni, lecz wnika w głąb drewna. Dzięki temu powierzchnia zachowuje swoją naturalną teksturę. Bejcowanie wymaga jednak starannego przygotowania mebla:

• Dokładne zeszlifowanie starej powłoki do surowego drewna
• Odpylenie i odtłuszczenie powierzchni
• Równomierne nałożenie bejcy pędzlem, gąbką lub szmatką
• Usunięcie nadmiaru bejcy czystą szmatką
• Zabezpieczenie powierzchni lakierem lub woskiem po wyschnięciu

Bejca poza właściwościami barwiącymi pełni również funkcję impregnatu, co wydłuża żywotność drewna. Pamiętaj, że efekt bejcowania zależy od gatunku drewna – ten sam kolor bejcy może dać zupełnie inny efekt na różnych gatunkach, dlatego zawsze wykonaj próbę na niewidocznym fragmencie mebla.

Lakierowanie – trwała ochrona odnowionego kredensu

Lakierowanie to tradycyjna metoda wykończenia, która tworzy na powierzchni drewna trwałą, szczelną powłokę chroniącą przed wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów lakierów, różniących się właściwościami, stopniem połysku i odpornością. Wybór odpowiedniego lakieru zależy od miejsca, w którym kredens będzie stał oraz intensywności jego użytkowania.

Najpopularniejsze rodzaje lakierów do mebli to:

• Lakiery akrylowe – szybkoschnące (1-3h), bezzapachowe, najmniej toksyczne
• Lakiery poliuretanowe – bardzo odporne na zarysowania i wysoką temperaturę
• Lakiery wodne poliuretanowe – łączące odporność z ekologicznym składem
• Lakiery alkidowo-poliuretanowe – uniwersalne, dające elegancki połysk

Lakierowanie wymaga starannego przygotowania powierzchni – podobnie jak przy bejcowaniu, ale z większą dbałością o idealnie gładką powierzchnię. Lakier najlepiej nakładać cienkimi warstwami (zwykle 2-3), czekając na całkowite wyschnięcie każdej z nich i delikatnie matowiąc powierzchnię między warstwami. Taka technika zapewni trwałe i estetyczne wykończenie odnowionego kredensu babci.

Woskowanie – naturalne wykończenie z charakterem

Woskowanie to jedna z najstarszych metod wykańczania mebli, która nadaje drewnu ciepły wygląd i przyjemną w dotyku powierzchnię. Jest doskonałym wyborem dla osób ceniących tradycyjne, ekologiczne rozwiązania. Wosk można stosować zarówno na surowym drewnie, jak i jako wykończenie po malowaniu farbami kredowymi czy bejcowaniu.

Proces woskowania jest stosunkowo prosty:

• Nałóż cienką warstwę wosku miękką szmatką, wykonując koliste ruchy
• Odczekaj kilka minut, aż wosk lekko przeschnie
• Wypoleruj powierzchnię czystą, suchą szmatką
• Dla lepszej ochrony powtórz proces 2-3 razy

Oprócz wosku bezbarwnego możesz wykorzystać woski koloryzujące, które nie tylko zabezpieczają powierzchnię, ale również nadają jej subtelny odcień. Szczególnie efektownie wyglądają woski koloryzujące nałożone na meble malowane farbami kredowymi – podkreślają faktury i zagłębienia, nadając meblowi vintage’owy charakter. Pamiętaj jednak, że powierzchnie woskowane wymagają regularnej konserwacji, zwłaszcza w miejscach intensywnie użytkowanych.

Efekty dekoracyjne – postarzanie i przecierki

Renowacja starego kredensu babci to doskonała okazja do eksperymentowania z efektami dekoracyjnymi. Techniki postarzania i przecierek pozwalają uzyskać wrażenie, że mebel ma długą historię, nawet jeśli został właśnie odnowiony. Farby kredowe są idealne do tworzenia takich efektów dzięki ich matowemu wykończeniu i łatwości w obróbce mechanicznej.

Najpopularniejsze techniki dekoracyjne to:

• Przecierki jednowarstwowe – malowanie jednym kolorem i przetarcie krawędzi
• Przecierki dwuwarstwowe – nałożenie dwóch kontrastowych kolorów i przetarcie wierzchniej warstwy
• Cieniowanie – nakładanie kilku odcieni farby i ich stopniowe łączenie
• Patynowanie – podkreślanie zagłębień i wypukłości woskiem koloryzującym

Podczas tworzenia efektów dekoracyjnych ważna jest subtelność – zbyt intensywne przetarcia mogą wyglądać sztucznie. Najlepiej koncentrować się na miejscach naturalnie narażonych na zużycie: krawędziach, narożnikach czy wypukłościach. Po zakończeniu dekorowania zabezpiecz powierzchnię woskiem lub lakierem, aby utrwalić efekt i zapewnić trwałość odnowionego kredensu babci na wiele lat.

Stylizacja odnowionego kredensu w różnych stylach (shabby chic, vintage, PRL)

Odnowiony kredens babci może zyskać zupełnie nowy charakter dzięki odpowiedniej stylizacji. Wybór konkretnego stylu powinien harmonizować nie tylko z twoimi upodobaniami, ale również z charakterem całego wnętrza. Każdy styl ma swoje wyjątkowe cechy, które możesz podkreślić poprzez odpowiedni dobór kolorów, technik wykończenia i dekoracyjnych detali.

Decydując się na metamorfozę starego kredensu, warto najpierw zastanowić się, jaki efekt chcemy osiągnąć i który styl najlepiej wpisze się w naszą przestrzeń domową.

Styl shabby chic – romantyczna elegancja z nutą nostalgii

Shabby chic to styl, który łączy delikatność z efektem celowego postarzenia. Jego esencją są jasne, pastelowe kolory – biel, rozbielony błękit, pudrowy róż czy blada szałwiowa zieleń. Kluczowym elementem są przecierki, które nadają meblom wygląd naturalnie postarzony przez czas.

Aby odnowić kredens w stylu shabby chic:

• Pomaluj mebel farbami kredowymi w jasnych odcieniach
• Utwórz delikatne przetarcia na krawędziach i rzeźbionych elementach
• Zabezpiecz powierzchnię bezbarwnym woskiem dla satynowego wykończenia
• Wymień uchwyty na porcelanowe lub kryształowe

Styl vintage – meble z duszą i historią

Vintage to styl, który celebruje autentyczność i niepowtarzalny charakter starych przedmiotów. W przeciwieństwie do shabby chic, nie musisz tu sztucznie postarzać mebla – wystarczy podkreślić jego naturalną patynę. Kredens w stylu vintage powinien wyglądać, jakby przechowywał liczne historie minionych lat.

Kluczowe elementy stylu vintage:

• Zachowanie i wyeksponowanie oryginalnych detali (okucia, uchwyty)
• Stosowanie głębszych kolorów: butelkowej zieleni, granatu czy bordo
• Wykorzystanie ozdobnych tapet do wykończenia wnętrz szafek i szuflad
• Podkreślenie rysunku drewna naturalnym bejcowaniem

Styl PRL – drugie życie polskiego designu

Meble z czasów PRL przeżywają obecnie prawdziwy renesans. Ich proste formy, funkcjonalność i solidne wykonanie sprawiają, że doskonale wpisują się we współczesne wnętrza. Odnawiając kredens w stylu PRL, stawiasz na minimalizm formy przy jednoczesnej odwadze kolorystycznej.

Charakterystyczne elementy stylu PRL:

• Intensywne kolory: żółć, pomarańcz, głęboka zieleń czy granat
• Geometryczne wzory i proste, czyste linie
• Połączenie naturalnego drewna z nowoczesnymi materiałami (metal, szkło)
• Funkcjonalność bez zbędnych ozdobników

Niezależnie od wybranego stylu, odnowiony kredens babci powinien przede wszystkim odzwierciedlać twój indywidualny gust i pasować do reszty wyposażenia. Możesz również łączyć elementy różnych stylów, tworząc w ten sposób unikatowy mebel. Pamiętaj, że renowacja starego kredensu to nie tylko sposób na stworzenie oryginalnego elementu wystroju, ale także wyraz szacunku dla tradycji rzemieślniczej i troska o środowisko naturalne.